آیا بدنسازی قد را کوتاه میکند

ورزش بدنسازی به عنوان یکی از ورزش های پرطرفدار در سراسر جهان شناخته شده است. این ورزش که شامل تمرینات مختلف قدرتی و مقاومتی است، به منظور بهبود قدرت عضلانی، افزایش توده عضلانی، تناسب اندام و تقویت سیستم قلبی عروقی انجام می‌شود. با این حال، یکی از نگرانی‌ های رایج، به ویژه در میان نوجوانان و والدین آنها، تأثیر بدنسازی بر رشد قد است و برای بسیاری از آنها سوال است که آیا بدنسازی قد را کوتاه میکند و یا به اصطلاح بدنسازی قد را میسوزاند ؟. این نگرانی ‌ها بر اساس باورهای عمومی و فرضیات غیر علمی شکل گرفته‌اند، و بسیاری از افراد بر این باورند که تمرینات بدنسازی می‌تواند باعث کاهش رشد قد شود. ما در این مقاله که توسط مجله تناسب اندام زیب اندام تهیه شده است به بررسی علمی این موضوع پرداخته و تاثیر بدنسازی بر رشد قد را از زوایای مختلف مورد تحلیل قرار می‌دهیم.

 

عوامل تاثیر گذار در قد

در کنار تغذیه سالم ورزش به عنوان یکی از عوامل مهم در سلامت بدن، تاثیرات مختلفی بر فیزیولوژی و رشد افراد دارد. مکانیسم ‌های بیولوژیکی که در پس تأثیر بدنسازی بر رشد قد قرار دارند، به ویژه در دوره‌های حساس رشد مانند کودکی و نوجوانی، به ترکیبی از عوامل ژنتیکی، هورمونی و مکانیکی باز می‌گردند. درک این مکانیسم‌ ها نیازمند بررسی تأثیر ورزش بر صفحات رشد، هورمون ‌ها و استرس مکانیکی است. قبل از معرفی این عوامل و برای دریافت اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله تاثیر ژنتیک در بدنسازی را مطالعه کنید .

صفحات رشد، که به عنوان صفحات اپی ‌فیزیال نیز شناخته می‌شوند، نواحی غضروفی در انتهای استخوان ‌های بلند هستند که مسئول طولانی شدن استخوان ‌ها و در نتیجه افزایش قد هستند. فعالیت بدنی و ورزش می‌تواند به شکل‌ های مختلفی بر این صفحات تاثیر بگذارد. در حالت عادی، ورزش‌های منظم و متعادل، با تحریک تولید هورمون رشد و بهبود جریان خون به صفحات رشد، می‌توانند به تسریع رشد کمک کنند. اما ورزش‌های سنگین و فشار های بیش از حد بدنی ممکن است باعث آسیب به این صفحات شوند. به عنوان مثال، بلند کردن وزنه‌ های سنگین در سنین پایین می‌تواند به صفحات رشد آسیب رسانده و منجر به توقف زودرس رشد قد شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد هورمون رشد به شما مقاله سوماتروپین چیست را پیشنهاد میکنیم

مطالعه ای که در ژورنال پزشکی ورزشی منتشر شده است، ۱۰۰ نوجوان پسر را که به طور منظم وزنه می زدند، با ۱۰۰ نوجوان پسر که وزنه نمی زدند، مقایسه کرد. این مطالعه هیچ تفاوت قابل توجهی در رشد قد بین دو گروه پیدا نکرد

منبع

هورمون رشد (GH) و فاکتور رشد شبه انسولینی (IGF-1) دو هورمون اصلی هستند که در فرآیند رشد نقش دارند. ورزش به ‌ویژه ورزش ‌های استقامتی و مقاومتی، می‌تواند ترشح هورمون رشد را افزایش دهد. این هورمون با تحریک کبد برای تولید IGF-1، که به نوبه خود بر تکثیر و تمایز سلول‌های غضروفی در صفحات رشد تأثیر می‌گذارد، به رشد قد کمک می‌کند. به علاوه، ورزش‌های منظم می‌توانند سطح تستوسترون را افزایش دهند که در ترکیب با GH و IGF-1 به بهبود رشد عضلانی و استخوانی کمک می‌کند. اما افزایش شدید تستوسترون در سنین پایین، می‌تواند موجب تسریع بلوغ استخوانی و در نتیجه توقف زودتر رشد قد شود. پس در جواب این سوال که آیا بدنسازی قد را بلند میکند باید بگوییم در صورت فعالیت منظم و رعایت تکنیک های بدنسازی و عدم استفاده از وزنه های سنگین ، بدنسازی میتواند باعث رشد قد در نوجوانان شود .

مطالعه ای که در مجله غدد درون ریز و متابولیسم منتشر شده است، به بررسی تأثیر یک برنامه تمرینی ۸ هفته ای بدنسازی بر ۲۰ پسر نوجوان پرداخت. این مطالعه نشان داد که این برنامه رشد هورمون رشد را افزایش داده و رشد قد را افزایش می دهد

منبع 

استرس ناشی از فعالیت بدنی نیز می‌تواند تأثیرات دوگانه‌ای بر رشد قد داشته باشد. از یک سو، فعالیت‌های ورزشی مناسب می‌توانند با تحریک مکانیسم‌ های بیولوژیکی، باعث تقویت استخوان ‌ها و افزایش تراکم آنها شوند. این نوع فعالیت‌ ها می‌توانند از طریق تحریک تولید سلول‌ های استخوانی و تقویت ساختار استخوان‌ها به رشد سالم کمک کنند. اما از سوی دیگر، فعالیت‌های سنگین و تکراری مانند بدنسازی سنگین و ورزش‌ های پرفشار ممکن است باعث آسیب به ساختارهای استخوانی و صفحات رشد شوند. این آسیب‌ها می‌توانند به کاهش یا توقف رشد قد منجر شوند. همچنین در پاسخ به این سوال که آیا بدنسازی قد را کوتاه میکند باید بگوییم : فعالیت های بدنی زیاد و بدنسازی پر فشار در سنین نوجوانی میتواند موجب آسیب به صفحات رشد و توقف رشد قد شود .

 

همچنین، استرس و فشار مکانیکی مزمن می‌تواند باعث التهاب و آسیب به غضرو ف‌های مفصلی شود که نقش مهمی در رشد استخوان‌ ها دارند. بنابراین، نوع، شدت و مدت زمان فعالیت بدنی باید به دقت مورد نظر قرار گیرد تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. در این زمینه، توصیه می‌شود که ورزش‌های مقاومتی با وزنه‌های سبک و تحت نظارت متخصصین انجام شود تا فشارهای غیرضروری بر صفحات رشد وارد نشود.

 

تمرین های مناسب و غیر مناسب برای نوجوانان

تمرینات بدنسازی برای نوجوانان باید با دقت و توجه به مراحل رشد و توسعه بدن آنها انتخاب شوند. انتخاب تمرینات مناسب می‌تواند به رشد سالم و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی کمک کند. در اینجا به معرفی تمرینات مناسب و غیرمناسب برای نوجوانان می‌پردازیم:

 

تمرینات مناسب برای نوجوانان

تمرینات وزن بدن (Bodyweight Exercises)

• پوش‌آپ (Push-Up): تقویت عضلات سینه، شانه و بازوها.
• اسکوات (Squat): تقویت عضلات پا و هسته بدن.
• بارفیکس (Pull-Up/Chin-Up): تقویت عضلات پشت و بازوها.
• لانج (Lunge): تقویت عضلات پا و تعادل.

تمرینات با وزنه‌های سبک

• پرس سینه دمبل (Dumbbell Chest Press): تقویت عضلات سینه و شانه‌ ها با وزنه‌های سبک.
• دمبل کول (Dumbbell Curl): تقویت عضلات بازو با وزنه‌های سبک.
• پرس سرشانه دمبل (Dumbbell Shoulder Press): تقویت عضلات شانه با وزنه‌های سبک.
• دمبل روینگ (Dumbbell Row): تقویت عضلات پشت با وزنه‌های سبک.

 

تمرینات تعادلی و هسته بدن (Core and Balance Exercises)

• پلانک (Plank): تقویت عضلات هسته بدن و پایداری.
• پل گلوتئال (Glute Bridge): تقویت عضلات پایین کمر و گلوتئال.
• چرخش روسی (Russian Twist): تقویت عضلات مایل شکم و تعادل.

 

تمرینات کششی و انعطاف ‌پذیری

 

• یوگا (Yoga): بهبود انعطاف‌ پذیری و کاهش استرس.
• کشش همسترینگ (Hamstring Stretch): بهبود انعطاف‌ پذیری پاها.
• کشش شانه (Shoulder Stretch): بهبود انعطاف‌ پذیری شانه‌ ها و کمر.

 

تمرینات غیر مناسب برای نوجوانان

تمرینات با وزنه‌های سنگین

• ددلیفت (Deadlift) با وزنه‌های سنگین: فشار زیاد بر کمر و خطر آسیب به صفحات رشد.
• اسکوات با وزنه‌های سنگین (Heavy Squats): خطر آسیب به زانوها و صفحات رشد.
• پرس سینه با وزنه‌های سنگین (Heavy Bench Press): خطر آسیب به شانه‌ها و سینه.
• لیفت المپیکی (Olympic Lifts): نیاز به تکنیک‌های پیشرفته و خطر بالای آسیب.